Türkiye-İsveç-Finlandiya Daimi Ortak Mekanizmasının üçüncü toplantısı, NATO karargahının bulunduğu Belçika'nın başkenti Brüksel'de 9 Mart'da gerçekleşti. Toplantıda Türkiye tarafını Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar temsil etti. Yapıcı bir atmosferde geçtiği bildirilen toplantıda az da olsa mesafe alındığı bildirildi. Toplantı sonrası basına bilgi veren Büyükelçi Kalın: "Türkiye'nin güvenlik kaygıları NATO'nun kaygılarıdır. Biz nasıl onların güvenlik kaygılarını ciddiye alıyorsak, müttefiklerden aynı tutumu beklemek gayet doğaldır. Geçtiğimiz süre içinde atılan bazı adımlar memnuniyet verici ve ilerleme kaydedildi. Ancak süreç henüz bitmedi" şeklinde açıklamalarda bulundu. Kalın'ın açıklamasının olumlu yönü taraflar arasında Üçlü Muhtıra konusundaki ortak anlayışın ve bu doğrultudaki yol haritasının teyit edilmiş olmasıdır. Olumsuz yönü ise özellikle İsveç tarafının yol haritası doğrultusunda adımlarını oldukça yavaş ve kararsız şekilde atmasıdır.
Madrid Mutabakatının üzerinden geçen dokuz aylık süreç İsveç tarafından verimli bir şekilde kullanılmadığı gibi Türkiye'nin güvenini yıpratacak çok sayıda sorumsuzca adım atılmıştır. 26 Ağustos 2022 ve 25 Kasım 2022'de yapılan Ortak Mekanizma toplantılarında önemli ilerlemeler kaydedilmesine karşın İsveç'te yaşanan Türkiye ve İslam karşıtı provakatif eylemler, sürecin duraksamasına neden oldu. Bu adımlar sonunda Türkiye tarafı, İsveç ve Finlandiya'nın dosyalarının ayrıştırılması ve Muhtıra bağlamındaki sorumluluklarını yerine getiren Finlandiya'ya yeşil ışık yakılmasına daha sıcak bakan bir noktaya gelmiş durumdadır. Türkiye'de özellikle İsveç tarafının müzakereler bağlamında samimiyetini gösteren güven inşa edici hamlelerde bulunması beklentisi oluşmuştur. Bütün bu gelişmeler yaşanırken Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ilk yılını doldurmuş durumdadır. Avrupalı aktörler yaklaşan baharla birlikte savaşın yeniden tırmanmasını öngörmektedirler. Bu gelişme İsveç ve Finlandiyalı siyasetçiler üzerinde yoğun bir baskı oluşturmaktadır. Türkiye üzerinde ise başta ABD olmak üzere diğer üye ülkelerin baskısı artmaktadır.

Madrid Mutabakatı Neleri Öngörmekteydi

28 Haziran 2022 tarihinde NATO liderler zirvesi marjında yapılan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in katıldığı toplantıda Türkiye-İsveç ve Finlandiya arasında "Üçlü Muhtıra" imzalandı. Üçlü Muhtıra, uluslararası basında Türkiye'nin başarısı olarak sunuldu. Üçlü muhtıra kapsamında başta "PKK ve uzantılarıyla mücadelede Türkiye'yle tam işbirliği; Terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede Türkiye'yle dayanışma sergilenmesi ve PYD/YPG ve FETÖ'ye destek sağlamama taahhüdü" dahil olmak üzere çok sayıda konuda mutabakata varıldı. Varılan mutabakat Türkiye'nin güvenlik konusundaki kaygılarını tam olarak karşılamasının yanında hem NATO üyesi ülkeler, hem de iki aday ülkeyle güven inşa edebilecek bir ortam oluşturmaktaydı. Mutabakat aynı zamanda her iki ülkenin Türkiye'ye uyguladıkları askeri ambargoları da sona erdirmelerini ön görmekteydi. Mutabakat doğrultusunda oluşturulan ve güvenlik, istihbarat ve adalet kurumlarının katılımıyla oluşturulan Daimi Ortak Mekanizma, mutabakat sürecini takip edecek önemli bir süreç takip mekanizmasıydı. Madrid Mutabakatı Türkiye'nin güvenlik ve terörle mücadele konusundaki kaygılarını gidermeye yarayacak önemli bir referans metindi.