Top
18/02/2023

Depremin Yeniden Aktive Ettiği Sosyal Sermaye

Sonda söyleyeceğimizi başta da söylemiş olalım. Olağan dönemlerdeki gerginlik ve kutuplaşmaya rağmen, afet zamanları tekrar ortaya çıkan güçlü sosyal ilişkilerimiz, birliktelik ve dayanışma kültürü en büyük sermayemizdir. Kahramanmaraş depremi gibi doğal afetler de bu konuda çok da zayıf olmadığımızın en büyük kanıtı.

6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli 7,8 ve 7,6 şiddetindeki iki deprem, yüreğimizi yaktı. Devamında da AFAD'a göre bazısı 6 şiddetinin üzerinde 4700'ün üzerinde artçı depremler takip etti. 11 şehirde (sonradan Elâzığ da eklendi) ciddi hasar ve kayıplar yaşanırken; deprem bölgesi için devleti ve milleti ile tüm ülke seferber oldu.

Asrın felaketi sonrası tüm Türkiye, deprem acısını, birliktelik, güçlü iş birliği ve dayanışma ile aşmaya odaklanmış durumda. Deprem mağdurları için bölgeye, ülkenin ve dünyanın dört bir yanından kurtarma faaliyetleri ile birlikte yardım ve bağışlar akıyor. AFAD ve Kızılay başta olmak üzere, kamu ve kâr amacı gütmeyen yardım kuruluşlarına destek yağıyor.

Depremin hemen sonrasında (6 Şubat'tan bugüne) ve özellikle de 15 Şubat akşamı ulusal TV ve radyoların canlı yayınında düzenlenen büyük yardım kampanyasının da gösterdiği gibi dayanışma dürtüsü, zor zamanlardaki toplumsal birlikteliği, ilişkileri ve iletişim ağı çok güçlü bir milletiz.

Bu dayanışma ruhu, iş birliği ve her şeye rağmen devam ettirdiğimiz güçlü destekler, birliktelik ve insani ilişkiler de bir sermaye türüdür aslında. Finansal ve fiziksel sermaye birikimimiz görece zayıf olsa da bu birliktelik ve dayanışmanın ortaya koyduğu sosyal sermaye potansiyelimiz oldukça güçlü durumdadır.

15 Şubat gecesi, Türkiye'deki önde gelen ulusal TV kanallarının ortak deprem yardım kampanyası yayınında 115 milyar TL'nin üzerinde (yaklaşık 6,2 milyar dolar) destek toplandı. Bunların yanı sıra da yurtdışındaki yardım kampanyalarından ve bireylerden depremin ilk anından itibaren AFAD gibi kurumların hesaplarına gönderilen milyarlarca TL; Türkiye'deki diğer STK'ların ve bu kampanya dışında da büyük şirketlerin ve bireylerin doğrudan yardımları ile bu rakamlar, onlarca milyar dolara çıkacak gibi görünmektedir.

Türkiye adeta tek yürek oldu. Bu sayede de depremlerin acısı sürerken, biraz ferahlama ve umutlu olmak için fazlaca nedene sahip olduğumuzu fark ettik.

Sosyal Sermaye

Son zamanlar daha sık karşılaştığımız sosyal sermaye kavramı da karşılıklı ilişkilerin, toplumsal ilişkiler ağının maddi bir karşılığının veya anlamının da olduğunu ortaya koyan bir iktisat kavramıdır. Birlikte hareket etme güdüsüne dayanan ve toplumu bir arada tutan bu harç, birlikteliğin ortaya çıkardığı sinerji gibidir. Güven kavramı ile de iç içedir. Bu tür sivil ilişkiler, iletişim ve sosyal bağlar, toplumları da bir arada tutar.

Karşılıklı güven, güçlü ilişkiler ağı ve normlar, değerlerden oluşan bu güçlü ilişkiler ve iletişim ağı, toplumun gerçek gücüdür aslında. Sosyal sermaye, toplumun, bu değerlerle, ortak bir hedef için eşgüdümsel olarak aksiyon alma eğilimidir. Toplumdaki karşılıklı güveni, iyilik yapma heyecanını ve sorunların üstesinden birlikte gelme güdüsünü ifade eder.

Sosyal sermayenin, ulusal kalkınma, yerel ve bölgesel kalkınma açısından önemi yadsınamaz. Konu ile ilgili çok geniş bir literatür mevcut. İlgililer şu çalışmadan da konuyu ve literatürü takip edebilirler. Tüm Türkiye'yi derinden etkileyen Kahramanmaraş merkezli iki deprem ve deprem sonrası dayanışma ise bu konuyu afetler boyutuyla yeniden düşünme gereğini ortaya koymaktadır.

Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp