BİREYSEL emeklilik sistemine otomatik katılımın yeniden yapılandırılması ve Türkiye Reasürans Havuzu kurulması Cumhurbaşkanlığı’nın Yıllık Programı’na da girdi. Yayımlanan programına göre, 2019’da sigorta ve Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) önemli düzenlemeler yapılacak. Düzenlemeler sadece otomatik BES ve reasürans havuzu ile de sınırlı değil. Detaylara geçmeden önce programda sigorta ve BES konusundaki tespitleri, özetle paylaşayım.
Programda, sigorta şirketleri tarafından sigortalılara verilen teminat tutarının 2017’de yüzde 19.3 artışla 170.2 trilyon TL’ye yükselerek, GSYH’nın 35 katı olarak gerçekleştiği belirtilerek, birleşme ve satın almaların da gözlendiği sigortacılık sektörüne, yabancı sermaye ilgisinin, sektörün gelişme potansiyelinin yüksek olması nedeniyle devam ettiği kaydediliyor. Programda, BES’te, 2018 Eylül sonu itibariyle katılımcı sayısının 6.9 milyon kişi olarak gerçekleştiği, fon büyüklüğünün de devlet katkısı dahil 86.9 milyar TL’ye ulaştığına dikkat çekilerek, otomatik BES hakkında da, “2018 Eylül sonu itibariyle otomatik katılım sisteminde 4.9 milyon çalışan yer almak olup, fon tutarı 3.8 milyar TL’ye ulaşmıştır” deniyor.
BES’TE REVİZYON
Gelelim, Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na göre 2019’da yapılacak düzenlemelere. Düzenlemelerden biri, 45 yaş altı tüm çalışanların işverenleri tarafından BES’e dahil edilmesini sağlayan otomatik katılım uygulamasına yönelik. Programda, Yurtiçi Tasarruflar başlığı altında; emekliliğe yönelik ve uzun vadeli tasarrufları artırmak amacıyla oluşturulan BES’in, otomatik katılım sisteminin de katkısıyla gelişimini sürdürdüğüne değiniliyor. Programda, önümüzdeki dönemde katılımcı sayısı ve fon büyüklüğü artışının sürdürülebilir kılınmasına yönelik iyileştirmeler yapılacağı da vurgulanıyor. Bu kapsamda BES’e otomatik katılım uygulaması gözden geçirilecek, sistemin yeniden yapılandırılması ve genel süreçlerin iyileştirilmesine ve netleştirilmesine yönelik olarak operasyonel düzenlemeler yapılacak. Bunun için de otomatik BES’te kalma oranlarını iyileştirmeye yönelik mevzuat değişiklikleri 2019 Aralık ayına kadar tamamlanacak.
Peki, otomatik BES’te ne gibi bir değişiklik yapılacak? Değişiklik, işverenleri tarafından sisteme dahil edilen çalışanların belirli bir süre sistemden çıkışına izin verilmemesi şeklinde olacak ki, bu sürenin de 3 yıl olması bekleniyor. Yani, otomatik BES’e giren, 45 yaş altı çalışanlar, ilk 3 yıl sistemden çıkamayacak; bir anlamda sistem, ilk 3 yıl zorunlu olacak. Otomatik katılımda değişiklik yapılacağı 2019-2021 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi Programı’nda da yer almıştı. Şimdi de Cumhurbaşkanlığı’nın programına girdi. Buna göre en geç 2019’un sonuna kadar mevzuat değişikliği yapılarak, otomatik BES zorunlu hale getirilecek.
REASÜRANS HAVUZU
Programa göre 2019’da yapılacak değişikliklerden biri de sigortacılık alanında. Programın, Mali Piyasalar başlığı altında, yapılacaklar arasında, Türkiye Reasürans Havuzu kurulacağı yer alıyor. 2019 Aralık ayına kadar da Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Türkiye Sigorta Birliği’nin ortak çalışması ile Türkiye Reasürans Havuzuna ilişkin model belirlenerek, havuz faaliyete geçecek.
Peki, havuz sistemi ne işe yarayacak? Reel sektörün sigorta teminatı bulmakta zorlandığı ya da yüksek fiyatla teminat bulabildiği alanlarda Türkiye Reasürans Havuzu devreye girerek, uygun fiyatla sigortaya erişim sağlanacak. Duyumlarıma göre de havuz sistemi kamu sigorta şirketlerinin iştiraki ile kurulacak. Masadaki seçeneklerden biri de Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) kurulacak olan Türkiye Reasürans Havuzunu yönetmesi.
TARIM SİGORTASINA 1.2 MİLYON TL
Programda, devlet destekli tarım sigortası sistemine, yani TARSİM’e, 2019’da bütçeden ayrılacak pay da açıklandı. 2019’da bütçeden tarım sigortası için ayrılan pay 1 milyar 220 milyon TL oldu. 2019’da tarım sigortası desteği 2018’e göre yüzde 27.4 artış gösterecek. Destekleme bütçesinden tarım sigortasının aldığı pay 2017’de yüzde 6.8 iken, bu rakam 2018’de yüzde 6.6’ya inecek, 2019’da ise yüzde 7.2’ye çıkacak.
TAMAMLAYICI SAĞLIĞIN KAPSAMI GENİŞLEYECEK
2019’da, sağlık sigortacılığı alanında da önemli düzenleme yapılacak. Programa göre, gelecek yıl, tıbbi ve ekonomik değerlendirme çalışmalarını dikkate alan geri ödeme sistemi oluşturulacak; geri ödeme kapsamında olmayan sağlık hizmetlerinin sağlanması için tamamlayıcı sağlık sigortacılığı teşvik edilecek. Peki, tamamlayıcı sağlık sigortası ile kasıt ne? SGK ile anlaşmalı özel hastanelerin ayakta ve yatarak tedavilerde talep edeceği her türlü fark ücreti için sigorta şirketlerinden ucuz primlerle tamamlayıcı sağlık sigortası yaptırılabiliyor. Sigortayı, sosyal güvenlik kapsamında olanlar yaptırıyor. Bugün için 1 milyona yakın kişinin tamamlayıcı sağlık sigortası bulunuyor. Programa göre 2019’da, SGK’nın geri ödeme kapsamında olmayan sağlık hizmetleri de tamamlayıcı sigortanın kapsamına girecek.
İHRACATÇI VE MÜTEAHHİT İÇİN YENİ SİGORTA
PROGRAMA, ihracat kredi sigortası ve kefalet sigortası da girdi. Programda, yeni sigorta ve garanti programlarının uygulamaya konulacağı vurgulandı. Ayrıca yeni sigorta programlarının da uygulanacağı yer aldı. Yeni düzenlemeler 2019 Aralık sonuna kadar Ticaret Bakanlığı ile Türk Eximbank’ın ortak çalışması ile uygulamaya geçecek. Geçen sene yapılan düzenleme ile sigorta şirketlerine banka teminat mektubu yerine kefalet sigortası yapma imkanı tanınmıştı. Aynı şekilde sigorta şirketleri de ihracat kredi sigortası alanında faaliyet gösteriyor. Ancak programda, teminat mektubu ve ihracat kredi sigortası konusunda sigorta şirketlerine yer verilmemesi dikkat çekici.
