Seçimlere 50 günden daha az zaman kaldı. Yaşadığımız büyük afete rağmen siyasetin tansiyonu düşmedi. 14 Mayıs yaklaştıkça daha da yükselecek gibi.

Sürece dair en derli toplu ya da kuşatıcı ifade bana göre “blokların netleşmesi” olabilir. Çoğumuz giderek daha sıkça, siyasi anlamda blokların netleştiğine dair değerlendirmeler yapıyoruz. Bunlara büyük ölçüde katılıyorum.

Elbette farklı yaklaşımlarım da var. Önce ittifak tablolarından başlayalım.

Şu an iki büyük siyasi ittifak var. Bunların Yüksek Seçim Kurulu’na beyan ettikleri resmi üyelerinin yanı sıra, farklı ilişki biçimleriyle denklemde yer alan müttefikleri de var.

Cumhur İttifakı resmi olarak AK Parti, MHP, BBP ve YRP’den oluşuyor. HÜDA-PAR bu ittifakta resmi olarak yer almıyor, cumhurbaşkanlığında dışarıdan destek oluyor. Ayrıca ittifak listelerinde bu partiye bazı kontenjanlar ayrıldığını da biliyoruz. Kısacası ittifakta.

Millet İttifakı’nın 6 resmi üyesi var. CHP, İYİ Parti, SP, DP, DEVA ve Gelecek.

Geçtiğimiz hafta bu denkleme yeni bir aktör eklendi. HDP’nin merkezinde olduğu Emek ve Özgürlük İttifakı, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday çıkarmayacağını ilan etti.

HDP İTTİFAKIN NERESİNDE?

Bu tabloyu tanımlamak istediğinizde karşınıza cidden tuhaf itirazlar çıkıyor.

HDP, cumhurbaşkanı adayı çıkarmaktan vazgeçiyor, ama bu durumun Millet İttifakı’yla ilgisi yok. Söylenen bu. İki gerekçeyle bu tez desteklenmek isteniyor. Millet İttifakı’nda resmî olarak yer almadıkları ve bir de milletvekili seçimlerine kendi ittifaklarıyla katılmaları.

Bu açıklamaların siyasi gerçeklerle ve de pratik durumla uzaktan yakından ilgisi yok.

Tablo çok net.

HDP, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Millet İttifakı’nın ortağı. CHP liderinin adaylığının kesinleşmesinden sonra yapılan durum değerlendirmesiyle aldıkları karar Kılıçdaroğlu’nun desteklenmesi.

Peki bu değerlendirmeye itiraz niye?

HDP ile görüşüldü, kamuoyuna sıcak mesajlar verildi. Ardından HDP, kendisinin asıl karar mekanizmasını oluşturan “aktörler”den gelen görüşleri merkeze alarak aday çıkarmayacağını ilan etti.

Kemal Kılıçdaroğlu’na destek verecekler. Destek verecekleri aday sadece CHP’nin değil, Millet İttifakı’nın ortak adayı.

HDP, bu işin içinde değil ama dışında da sayılmaz kabilinden tuhaflıklar niye?

Bu yaklaşım HDP’ye yönelik itirazları yumuşatmaya mı yönelik? Seçmen bu tabloyu olduğu gibi görmekten ve okumaktan bu kadar mı uzak sayılıyor? Kaldı ki seçmen, ittifakların YSK kaydında nasıl olduğuna değil, pratikte nasıl şekillendiğine bakarak karar veriyor. Örnekleri yakın geçmişte var.

VE BLOKLAR

Şimdi dönelim bloklar meselesine.

Öncelikle bir ittifakta yer alan herhangi bir parti, kendi tabanının tamamını oraya taşıyamaz. Seçmen sadakati yüksek partilerde bile küçük kırılmalar olur. Ayrıca o partinin katılımı yüzünden ittifakta bulunan bir başka partide de kopuşlar/tepkiler yaşanabilir.

Bu tür geçişler ya da kopuşlar olmasın diye siyasi çözümler üretmek yerine; az önceki HDP örneğinde olduğu üzere “hem var, hem yok” diyerek işin içinden sıyrılmak makul bir yaklaşım olamaz.

Kaldı ki, hangi ittifakta olursanız olun; sadece siyasi partileri yanyana dizerek, bakkal hesabıyla onların oy potansiyellerini aynı havuzun içine aktaramazsınız.

Eğer müttefikleriniz, kendi tabanlarını, kökenlerini, siyasi ya da ideolojik kodlarını doğrudan rahatsız edecek bir yeni durumla, mesela yeni bir katılımla karşı karşıya kalırsa orada beklenmedik durumlar yaşanabilir. Bunu gizlemek ya da daha doğru bir ifadeyle “örtülere sarmak” sonucu değiştirmez. Aksine daha da hızlandırabilir.

Seçimler yaklaştıkça, Türkiye’de insanların geçmişleri, değer ortaklıkları yahut karşıtlıkları üzerinden sahip olduğu siyasi duruşların, mevcut ittifakların içine sığmayacak kadar etkili ve belirleyici olduğunu hep birlikte göreceğiz.

Kızgınlık, kırgınlık, umutsuzluk, kuşkusuz siyasi karar süreçlerinde seçmen tercihlerini etkiler. Ancak daha belirleyici dinamikleri görmeden sağlıklı değerlendirme yapamayız.

Verdikleri birbirinden ilginç mesajlara rağmen, sahnedeki siyasetçilerin önemli bir bölümünün bunun farkında olduğunu düşünüyorum.

Bloklar netleştikçe tartışmaya devam ederiz.